"Το ποδόσφαιρο είναι θρησκεία", αυτή είναι η θέση του δημοσιογράφου Stefan Rehder (Aachen). Ιδιαίτερα σημαντικοί φαίνονται οι παραλληλισμοί του ποδοσφαίρου και του καθολικισμού.
Κάθε εβδομάδα μεταφέρονται "πιστοί" με σημαίες και σύμβολα της ομάδας τους στους "ναούς" του ποδοσφαίρου, όπως ακριβώς συμβαίνει στις μετακινήσεις θρησκευομένων στους τόπους λατρείας "θαυματουργών" εικόνων της Παναγίας - από μία σχεδόν σε κάθε χώρα, στη Βαυαρία, στην Πολωνία, στη Γαλλία, στην Ισπανία και Πορτογαλία, στην Ελλάδα αλλά και στον δημοφιλέστερο όλων, τη Γουαδελούπη του Μεξικού με 20 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως.
Το "ιερό χορτάρι" του γηπέδου στα θρυλικά στάδια της Βαρκελώνης, της Μαδρίτης, στου Μιλάνου ή του Μάντσεστερ προκαλεί στους οπαδούς των ομάδων την ίδια έκσταση με εκείνη που δημιουργείται σε πιστούς, όταν αντικρίζουν τις "θαυματουργές εικόνες". Στα καταστήματα των ομάδων (μπουτίκ) διακινούνται τεράστιες ποσότητες "ιερών αντικειμένων", όπως κασκόλ, φανέλες, μπάλες, τα ιερά σήματα της αγαπημένης ομάδας, ποτήρια, αναπτήρες, μολύβια κτλ. κτλ.
Η σωστή καθολική νοοτροπία προκύπτει όμως, όταν ο διαιτητής δείχνει "κόκκινη κάρτα". Αυτό αντιστοιχεί με τον αφορισμό στην εκκλησία, με τον οποίο ο πιστός αποκλείεται, για μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα, από τη λατρεία. Μόνο που συχνά οι "αφορισμένοι" διασκεδάζουν με τον εκκλησιαστικό αποκλεισμό τους, ενώ οι ποδοσφαιριστές δείχνουν μεταμέλεια και, αφού ολοκληρωθεί η ποινή, επανέρχονται σαν υποδείγματα πειθαρχημένων. Ο λόγος για τη διαφορά είναι ότι στο ποδόσφαιρο ο αποκλεισμός σημαίνει οικονομικό κόστος, ενώ στην εκκλησία ένας αποκλεισμός (αφορισμός) μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία νέας εκκλησίας, πιο "αληθινής" και πιο κερδοφόρας... Ίσως όμως να ήταν διαφορετικά τα πράγματα, αν οι επίσκοποι μπορούσαν να επιβάλλουν στους ασυνεπείς πιστούς και χρηματικές ποινές, όπως επέβαλαν στο μεσαίωνα φυλακίσεις και εκτελέσεις - πάνε αυτά τα μεγαλεία!
Οι ποδοσφαιριστές σταυροκοπιούνται εισερχόμενοι ή εξερχόμενοι από το γήπεδο, ενώ όταν πετυχαίνουν γκολ αναπέμπουν ευχαριστίες στο θεό και τους αγίους, οι οποίοι προφανώς υποστηρίζουν τη δική τους και όχι την αντίπαλη ομάδα. Η επίδειξη στους πιστούς ενός κυπέλλου που κατάκτηση η ομάδα μοιάζει με την επίδειξη της θαυματουργής εικόνας, η οποία οδηγεί τους πιστούς σε κραυγές και σταυροκοπήματα, αφού όλο το χρόνο υπέβαλαν τα σέβη τους και αυτοξεφτιλίζονταν και παρακαλούσαν για εξυπηρετήσεις μπροστά στις εικόνες και τώρα βλέπουν την απεικόνιση της λατρείας του.
Γράφει ο Rehder: "Κάθε θρησκεία που σέβεται τον εαυτό της έχει και μια ιεραποστολική συνιστώσα, να αυξήσει τους πιστούς και να εισπράξει περισσότερα στο ταμείο. Κι αυτό συμβαίνει στο ποδόσφαιρο, κάθε τετραετία που οργανώνονται πανευρωπαϊκά, παναμερικάνικα ή παγκόσμια πρωταθλήματα. Οι πιστοί (θεατές) αυξάνονται, οι διαφημίσεις δεκαπλασιάζονται και το χρήμα ρέει πλουσιοπάροχα για τη δόξα της αγίας μπάλας, κάτι σαν την παναγία τη θαυματουργό που πολλαπλασιάζει τον πλούτο στα μοναστήρια!"
Θα αναρωτηθεί ο αναγνώστης, τι συμβαίνει με τους ηλικιωμένους, οι οποίοι χάνουν το ενδιαφέρον τους, είτε επειδή η ομάδα τους υποβιβάστηκε κατηγορίες, είτε επειδή έφυγαν οι "μεγάλοι" ποδοσφαιριστές και τώρα παίζουν παιδάκια με διαφορετικές συνήθειες και τεχνικές; Όλοι αυτοί επιστρέφουν στην αρχική θρησκεία, η οποία είναι ένα υποκατάστατο του ποδοσφαίρου!
Όμως, παρά τις ομοιότητες, η σύγκριση μεταξύ ποδοσφαίρου και θρησκείας δίνει προβάδισμα στο ποδόσφαιρο, όπως λέει ο Ισραηλινός ιστορικός Moshe Zimmermann. Βέβαια, λέει ο ιστορικός, οι θρησκείες έχουν θεό, αλλά αυτό ταιριάζει με το ποδόσφαιρο, αν περάσουμε στην πολυθεΐα. Ξέρουμε ότι "ο θεός λέγεται Μαραντόνα", ενώ άλλοι ορκίζονται στο "θεό Ζιζού", στον Ντρογκμπά ή σε άλλο συμπατριώτη τους ή ξένο.
Στο Ισραήλ ειδικότερα, όταν πέφτει κάποιο γκολ, οι οπαδοί της ομάδας φωνάζουν "Jesch Elohim – ο θεός είναι εδώ!" Επειδή όμως το ίδιο φωνάζουν και οι οπαδοί της αντίπαλης ομάδας, όταν βάλει αυτή γκολ, πρέπει να υποθέσουμε ότι υπάρχουν τουλάχιστον 2 θεοί, ένας για κάθε ομάδα... Κατά βάσιν είμαστε στη λαϊκή συνείδησή μας πολυθεϊστές, αφού οι απαιτήσεις μας από το θείο είναι πολλαπλές και αλληλοσυγκρουόμενες. Ποτέ δεν μπορεί (και δεν πρόκειται) να τις ικανοποιήσει ένας και μοναδικός θεός.
Αυτή η αντίληψη έχει και πολιτισμικά πλεονεκτήματα, λέει ο ιστορικός: Οι μονοθεϊστικές θρησκείες στηρίζονται στον αποκλεισμό, όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι εναντίον μας, δεν είναι δυνατόν να είναι δύο μονοθεϊστικές θρησκείες ταυτόχρονα αληθινές. Γι' αυτό καλύφθηκαν διάφοροι κατακτητικοί πόλεμοι με την ευλογία των ιερέων, οι οποίοι εκπροσωπούν τον "αληθινό και μοναδικό" θεό τους. Στους πολυθεϊστές είναι αυτονόητο ότι μπορεί να έχουν όλοι δίκιο, βάζει γκολ ο "θεός Ρονάλντο", βάζει και ο "θεός Μέσι". Η λαϊκή συνείδηση το δέχεται αυτό!
Στο ερώτημα ότι και στο ποδόσφαιρο υπάρχει βία, απαντάει ο Zimmermann ότι υπάρχουν "ψευδείς" ποδοσφαιρόφιλοι, όπως υπάρχουν και "ψευδείς θεοί"! Καμιά φορά υπάρχουν σε συγκρούσεις οπαδών νεκροί και, φυσικά, κάθε περίπτωση είναι απορριπτέα. Σκεφτείτε όμως ότι σε θρησκευτικούς πολέμους έχουν σκοτωθεί εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι. Άρα η ποδοσφαιρική θρησκεία είναι προτιμότερη, γιατί έχει πολύ λιγότερα θύματα... Ως "θρησκείες" είναι βέβαια αμφότερες απορριπτέες!
Πολύ καλό άρθρο. Και πάνω από όλα η εμπορευματοποίηση της φανέλας. Οι περιουσίες, τα παγκάρια (μπουτίκ λέγονται στο ποδόσφαιρο) κλπ. Και φυσικά η εξουσία να επηρεάζουμε κάθε μικρόνοο φανατισμένο παιδάκι ή παππού.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια εμένα που έχω "παίξει μπάλα" 25 χρόνια δεν ήταν ούτε είναι παρά ένα Παιγνίδι και τίποτε περισσότερο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌλα τα υπόλοιπα που του αποδίδουν είναι για τη προσωπική προβολή των παραγόντων και την εκτόνωση του κόσμου από τα συσσωρευμένα προβλήματά του.
Όταν ο καθένας το καταλάβει πως ένα παιγνίδι έχει και τέλος τότε θα ηρεμήσουν όλοι.